Μετά την αρ. 284 /14-11-2011 απόφαση Περιφερειακού Συμβουλίου με την οποία εγκρίθηκε η πρώτη φάση του τριετούς Επιχειρησιακού Προγράμματος που αφορούσε την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης και τον Στρατηγικό Σχεδιασμό για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, παρουσιάζουμε σήμερα σε ολοκληρωμένη και τελική μορφή το τριετές επιχειρησιακό πρόγραμμα της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.Ειδικότερα στην τελική μορφή του τριετούς επιχειρησιακού προγράμματος έχουν ενσωματωθεί:
- Οι παρατηρήσεις και επισημάνσεις που διατυπώθηκαν κατά το στάδιο διαβούλευσης της 1ης φάσης. Μιας διαβούλευσης που κράτησε σχεδόν δύο μήνες και περιλάμβανε και τοπικές εκδηλώσεις στις έδρες των περιφερειακών ενοτήτων.
- Οι αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου αναφορικά με κρίσιμα και επίκαιρα θέματα που δεν είχαν συμπεριληφθεί κατά την 1η φάση όπως:
- το θέμα των υδρογονανθράκων
- οι προοπτικές που διαγράφονται για την Δυτική Ελλάδα με την δημιουργία των Μακρό-περιφερειών
- Οι εξελίξεις που ήδη δρομολογούνται και αφορούν την 5η Προγραμματική Περίοδο 2014-2020, θέμα που μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου θα συζητηθεί στο σώμα.
- Ο επιχειρησιακός και οικονομικός προγραμματισμός (που συνιστά την β φάση) για την ολοκλήρωση τριετούς επιχειρησιακού προγράμματος.
Στόχος του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας 2012-2014 είναι η αποτύπωση ενός αναπτυξιακού οράματος, ο καθορισμός των αρχών και των μέσων που με την αξιοποίησή τους η Περιφέρεια θα οδηγηθεί στην ανάπτυξη που θα διαχέεται ισοδύναμα σε όλους τους πολίτες της. Ο σχεδιασμός μας έχει στο επίκεντρο, τελικό αποδέκτη και κριτή τον πολίτη της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.
Οι συνέπειες που μας κληροδότησε η κρίση είναι εκτεταμένες. Οδήγησε σε μεγάλη απώλεια της οικονομικής δραστηριότητας, αύξηση της ανεργίας, απότομη πτώση της παραγωγικότητας και σοβαρή εξασθένιση των δημόσιων οικονομικών. Ο δημοσιονομικός αντίκτυπος της κρίσης θα πολλαπλασιάσει τις επιπτώσεις της δημογραφικής εξέλιξης μακροπρόθεσμα. Οι διαρθρωτικές αδυναμίες που δεν είχαν αντιμετωπιστεί πριν από την κρίση έγιναν εμφανέστερες και απαιτούν επείγουσα αντίδραση.
Σε αυτή τη δύσκολη περίοδο που διανύουμε, πρέπει να σκεφτούμε εποικοδομητικά και να προσπαθήσουμε να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία. Ευκαιρία με πολλές πτυχές σε κάθε επίπεδο και έκφανση της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Το τριετές επιχειρησιακό πρόγραμμα της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας είναι η πυξίδα μας προς το μέλλον. Και χωρίς πυξίδα δεν μπορούμε να πορευτούμε σε τόσο δύσκολους καιρούς.
Για την σύνταξή του κινηθήκαμε με βάση τους εξής άξονες:
α. Ρεαλιστικότητα και μετριοπάθεια. Μακριά από αριθμολαγνείες και μεγαλοστομίες καταγράφουμε την πραγματικότητα για να έχουμε μια κοινή βάση αναφοράς. Η εποχή που προσβλέπαμε στην υπόσχεση μιας διαρκούς ανάπτυξης βασισμένης σε μια αέναη χρηματοδότηση/επιδότηση έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Η πρόταση μας είναι βασισμένη στην υφιστάμενη πραγματικότητα και αυτή είναι η βάση μας για οποιοδήποτε σχεδιασμό και συζήτηση για το μέλλον.
β. Επεξηγηματικότητα και διαφάνεια. Όσον αφορά τις υλοποιούμενες δράσεις, κωδικοποιήσαμε το σύνολο αυτών και τις αποτυπώσαμε ώστε ο καθένας να έχει την δυνατότητα πρόσβασης στο είδος των δράσεων που υλοποιεί η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Μέσα από αυτή την προσβασιμότητα γίνεται αντιληπτή η επιχειρησιακή ικανότητα και οι προτεραιότητες της ΠΔΕ.
γ. Δέσμευση και αξιολόγηση. Δεν αντιλαμβανόμαστε το παρόν κείμενο ως μια συμβατική υποχρέωση αλλά αντίθετα ως μια δυναμική διεργασία που αποτελεί την αρχή για μια συνεχή ενημέρωση για την αναπτυξιακή πορεία της ΠΔΕ. Έτσι αναλαμβάνουμε την δέσμευση για επικαιροποίηση του παρόντος ώστε αφενός στην παρούσα φάση οικονομικής ρευστότητας η αποτύπωση της αναπτυξιακής πορείας της ΠΔΕ να αντανακλά τις συνθήκες που διανύει η χώρα και αφετέρου να υπάρχει διαρκής αξιολόγηση του αποτελέσματος.
δ. Εμπιστοσύνη, τέλος, στις δυνάμεις μας. Εμπιστευόμαστε τις υπηρεσίες μας, επενδύουμε σε αυτές, καλλιεργούμε μια κουλτούρα συμμετοχής και ενισχύουμε την ανάπτυξη τεχνογνωσίας, όπως ακριβώς πρέπει, για να έχουν τον ρόλο που τους αρμόζει στην ανάπτυξη της ΠΔΕ. Παράλληλα, μπορούμε να υπερηφανευθούμε πως είμαστε μάλλον η μόνη Περιφέρεια που διαφυλάσσει τους πόρους της μην αναθέτοντας την παρούσα μελέτη σε εξωτερικούς συνεργάτες.
Η βάση για τον προγραμματισμό, όπως αυτός παρουσιάζεται στην παρούσα πρόταση, είναι τα ετήσια προγράμματα όπως αυτά έχουν εγκριθεί από το Περιφερειακό Συμβούλιο, το κυρίαρχο συλλογικό όργανο που έχει πάντα τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο σε κάθε σχεδιασμό. Για τα επόμενα δύο έτη προγραμματισμού των οικονομικών δεδομένων (πιστώσεις ετών 2013 και 2014), ο προγραμματισμός βασίσθηκε στα ήδη ενταγμένα και υλοποιούμενα έργα σε Συλλογικές Αποφάσεις. Ειδικότερα για την παρούσα συνολική εικόνα του τριετούς προγραμματισμού ελήφθη υπόψη η εγκύκλιος Οδηγιών για την έγκριση και χρηματοδότηση του ΠΔΕ 2012 και τον προγραμματισμό δαπανών ΠΔΕ 2013-2015 σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2011-2015. Τηρείται το συνολικό όριο για το συγχρηματοδοτούμενο ΠΔΕ πληρωμών, το οποίο έχει προδιαγραφεί στα 170 εκ. € για την τριετία 2012-2014.
Ωστόσο θα πρέπει να τονισθεί ότι για τα επόμενα δύο έτη αναμένεται η ολοκλήρωση της υλοποίησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΔΕΠΙΝ 2007-2013 της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας με την ένταξη επιπλέον πράξεων (π.χ. στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων ή στην προστασία του περιβάλλοντος). Τα έργα αυτά ενδεχομένως θα μεταβάλλουν τα οικονομικά δεδομένα των επόμενων ετών (2013 και 2014) δημιουργώντας μεγαλύτερες απαιτήσεις πιστώσεων.
Εδώ λοιπόν εστιάζεται και η ανάγκη της επικαιροποίησης του σχεδιασμού μας. Παρότι η εγκύκλιος που καθορίζει τους όρους εκπόνησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων δεν απαιτεί την συνεχή ενημέρωσή του, σεβόμενοι την πάγια θέση μας, από τις προγραμματικές μας δηλώσεις ακόμα, να λειτουργούμε συλλογικά με διαφάνεια και λογοδοσία, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας 2012-2014 θα είναι ένα δυναμικό εργαλείο που θα απαντάει στις ανάγκες της Περιφέρειας σε πραγματικό χρόνο και πάντα με την έγκριση του Περιφερειακού Συμβουλίου.
Ένας ακόμα λόγος που μας υποχρεώνει στην ανάγκη επικαιροποίησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος είναι η ανάγκη ενσωμάτωσης των αποτελεσμάτων διαβούλευσης για την κατάρτιση της 5ης Προγραμματικής Περιόδου για την οποία δεν υπάρχει ακόμα κανένα οικονομικό στοιχείο. Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας συμμετέχει με τα στελέχη της σε όλες τις ομάδες εργασίας και διαβούλευσης για την 5η προγραμματική περίοδο, έχει δε συσταθεί Ομάδα Αναπτυξιακού Σχεδιασμού Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020. Η Ομάδα αυτή είχε προ ημερών συνάντηση εργασίας με την ορισμένη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ομάδα μελετητών για τους τομείς έρευνας και καινοτομίας, η οποία επέλεξε την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ως πρώτη Περιφέρεια επαφής κυρίως λόγο του τριετούς μας Επιχειρησιακού Προγράμματος.
Έχει λοιπόν ξεκινήσει ήδη η διαδικασία για την εξειδίκευση των αξόνων πολιτικής της 5ης προγραμματικής περιόδου χωρίς όμως να υπάρχει ακόμα κάποιο οικονομικό στοιχείο. Σε επόμενη συνεδρίασή του το Περιφερειακό Συμβούλιο θα συζητήσει το πρώτο κείμενο για την 5η Προγραμματική Περίοδο που ετοιμάζει η Ομάδα σχεδιασμού. Το κείμενο αφού περάσει τα προβλεπόμενα στάδια επεξεργασίας και εγκρίσεων θα πρέπει να ενσωματωθεί στο τριετές Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας.
Για την επίτευξη των στόχων του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας είναι απαραίτητη η ανάπτυξη πρωτοβουλιών σε ολόκληρο τον κοινωνικό ιστό της περιοχής μας.
Κανένας μόνος του δεν μπορεί να τα καταφέρει. Όλοι μαζί δημιουργούμε ένα πυρήνα δράσης που μέσα από τις αντιθέσεις μας, τον διάλογο, τις συγκρούσεις και τις συμμαχίες μας θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε συνθέσεις δράσεων και προτάσεων, μέσα από τις πολιτικές μας διαφοροποιήσεις θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε κοινή πορεία. Γιατί το όραμα για μια Περιφέρεια αυτοτροφοδοτούμενη και εξωστρεφή, εστιασμένη στην παγκόσμια ταυτότητά της, στις αξίες για τον άνθρωπο και το περιβάλλον θα πρέπει να είναι ένα όραμα διαχρονικό, μακριά από αντιπαλότητες και μικροπολιτικούς καιροσκοπισμούς.
Προτάσεις και σχόλιά σας μπορείτε να τα στέλνετε στην: Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Ν.Ε.Ο. Πατρών-Αθηνών 32, Πάτρα, 26441 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε. .
